ฐานรากบ้าน คือการทำฐาน ที่อยู่ใต้ดิน เพื่อช่วยในการรองรับน้ำหนักของตัวบ้าน ให้ลงไปสู่ดินในชั้นที่แข็งแรง ฐานรากจึงมีความสำคัญต่อการสร้างบ้าน และทำให้บ้านของเรามั่นคง ซึ่งฐานรากมีด้วยกัน 3 ประเภท ดังนี้
Table of Contents
ฐานรากเข็มเดี่ยว หรือฐานรากเสาเข็ม
การวางฐานรากเข็มเดี่ยว จะนิยมใช้ในพื้นที่ดินที่เป็นชั้นดินอ่อน หรือดินตะกอน หรือดินถมใหม่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกรุงเทพฯ และปริมณฑล ซึ่งจากการตรวจสอบแล้ว จะต้องลงเข็มลึกอย่างน้อย 20 เมตร เพื่อให้เข็มนั้น ลงไปให้ถึงชั้นดินทราย หรือดินดาน แล้วจึงทำฐานราก
การทำฐานรากเสาเข็ม ก็คือการทำฐานราก ไว้ที่ชั้นใต้ดิน ต่อจากเข็ม และเชื่อต่อกับเสาบ้าน เป็นการถ่ายเทน้ำหนักของบ้าน และอาคารที่ไม่สูงนัก ที่ถ่ายน้ำหนักจากเสาบ้านไปที่ฐานราก ก่อนที่จะถูกถ่ายน้ำหนักไปที่เข็ม ซึ่งที่เข็มก็จะมีแรงเสียดทาน ระหว่างผิวเสาเข็ม กับชั้นดินต่างๆ ที่เข็มปักลงไป และแรงต้านทาน ที่ปลายเข็ม กับชั้นดินดาน ด้านล่าง ซึ่งทำให้บ้านของเรา มีโครงสร้างที่แข็งแรงขึ้น นั่นเอง
ฐานรากแบบแผ่
หากพื้นที่ดินบริเวณที่จะสร้างบ้าน มีความแข็งแรง เช่นเป็นดินที่มีหินอยู่เยอะใต้ดิน หรือเป็นชั้นของดินทราย ทำให้ไม่ต้องตอกเข็มลงไป เพราะดินที่สร้างบ้านมีความแข็งแรงพออยู่แล้ว ดังนั้นเราจึงต้องทำฐานราก เป็นการวางฐานรากแบบตื้น ที่มีขนาดใหญ่กว่าเสาบ้าน หรือเราเรียกว่า ฐานรากแบบแผ่ เพื่อให้น้ำหนักของบ้าน ที่ถูกส่งต่อมาที่เสาบ้าน ได้ถูกถ่ายออกไปที่ฐานราก ที่มีความกว้างรอบๆเสาใหญ่กว่าเสา แผ่ออกมารับน้ำหนักอีกที ก่อนที่จะส่งน้ำหนักลงไปที่พื้นดิน ทำให้บ้านของเรา แข็งแรงขึ้น
หากเรา เอาเสาบ้านอย่างเดียว สร้างลงไปในใต้ดินเลย จะทำให้น้ำหนักลงไปที่เสา และถูกถ่ายน้ำหนักลงดินเลย จะทำให้การรับน้ำหนักได้ไม่ดี ดังนั้น การทำฐานรากแบบแผ่ คือการทำให้ฐานราก มีขนาดใหญ่กว่าเสาบ้าน เพื่อรองรับน้ำหนักของบ้านที่ถูกถ่ายเทมาที่เสาบ้านได้ดี และนำไปถ่ายเทน้ำหนัก ลงสู่ดินอีกทีนึง
ฐานรากเข็มกลุ่ม หรือฐานรากแบบตอม่อ
สำหรับการสร้างตึกสูง และพื้นดินที่บริเวณจะก่อสร้าง เป็นชั้นดินอ่อน หรือดินตะกอน โดยเฉพาะในกรุงเทพฯ ถ้าแค่สร้างบ้านเรือนธรรมด ใช้เข็มธรรมดาได้ แต่ถ้าเป็นอาคารที่สูง จะต้องใช้เข็มแบบกลุ่ม ในการตอกลงไป เพื่อจะได้รับน้ำหนักไปสู่ชั้นดินดาน ได้ดียิ่งขึ้น และทำให้อาคารเหล่านั้น มีความแข็งแรงขึัน
การทำฐานรากแบบตอม่อ หรือแบบเข็มกลุ่ม จะเป็นการทำฐานคอนกรีตแบบตอม่อหล่อลึกลงไปในดินหรือน้ำ โดยจะมีความแข็งแรงค่อนข้างมาก ที่เราจะทำฐานราก ต่อจากกลุ่มของเข็ม ในแต่ละกลุ่ม เพื่อถ่ายน้ำหนัก จากเสาของอาคาร ลงไปสู่ ฐานรากแบบตอม่อ แล้วถ่ายลงไปสู่เข็มกลุ่ม ซึ่งเข็มกลุ่มจะมีทั้ง แรงเสียดทาน ระหว่างผิวของเสาเข็มกับชั้นดินที่เข็มผ่านลงไป กับแรงต้านทานที่ปลายเข็ม ที่ลึกไปสู่ชั้นดินแข็ง หรือดินดาน นั่นเอง
สรุป
การทำฐานราก คือการเทคอนกรีต เพื่อรองรับน้ำหนักจากเสาบ้าน ลงมาสู่ดิน หรือลงมาสู่เข็มแล้วถ่ายน้ำหนักลงไปที่ชั้นดินดาน หรือดินแข็ง จะช่วยให้พื้นที่ ของการถ่ายเทน้ำหนัก เพิ่มขึ้น เพราะฐานรากจะก่อให้มีขนาดใกญ่กว่าเสาบ้านอยู่แล้ว และจะก่อไว้ที่ชั้นใต้ดิน ก่อนจะสร้างบ้านนั่นเอง เป็นการช่วยให้บ้านของเรา มีโครงสร้างที่แข็งแรงขึ้นนั่นเอง
